پرورش گوجه فرنگی
اگر به فکر آموختن راهی برای پرورش گوجه فرنگی افتاده اید باید بدانید که در این مسأله تنها نیستید و افراد زیادی وجود دارند که مایلند گوجه فرنگی و صیفی جات دیگر را در باغچه های خانگی پرورش بدهند. در حقیقت گوجه فرنگی یکی از گیاهان محبوب برای پروش در خانه ی آمریکایی هاست. حدود 85% از افرادی که در آمریکا باغچه دارند به پروش گوجه علاقه مند هستند.
از سال 2008 تا 2017 تعداد افرادی که به پرورش گیاهان در محیط خانگی تمایل پیدا کرده اند 17% رشد داشته است که شامل 42 میلیون خانوار می شود. خوشبختانه گوجه فرنگی محصول ساده ای برای تازه کار هاست.
مطمئناً استفاده از گوجه فرنگی برای سلامتی بسیار مفید است و با روش های از قبیل منجمد کردن، درست کردن رب و … می توانید محصول تولیدی خودتان را در تمام سال استفاده کنید.
حقایق جالب در مورد گوجه فرنگی
گوجه فرنگی بومی آمریکای جنوبی و مکزیک است.
گوجه فرنگی از نظر گیاه شناسی در خانواده ی سیب زمینی قرار می گیرد.
از نظر علمی گوجه فرنگی میوه محسوب می شود. اما در سال 1893 در قوانین آمریکا در دسته ی سبزیجات قرار گرفت تا در برابر واردات گوجه فرنگی خارجی مقابله شود. زیرا در آن زمان در ازای وارد کردن سبزیجات مالیات دریافت می شد اما برای میوه جات خیر.
در دهه 1600 میلادی مهاجران اسپانیایی گوجه فرنگی را به مردم اروپا معرفی کردند. و حتی نام مستعار سیب عشق را نیز بر ان گذاشتند. تولید کنندگگان و پرورش دهندگان میوه ها و سبزیجات گوجه فرنگی های اصلاح شده دارای مقاومت در برابر آفات و بیماری ها و در طعم و رنگ و اندازه های مختلف را از آن زمان تا کنون تولید کرده اند.
پرورش گوجه فرنگی چگونه است ؟ مبانی پرورش گوجه از دانه و نشا
اگر شما به طور کلی نسبت به کاشت گیاهان تازه کار هستید بهتر است کمی در زمینه ی کاشت و پرورش گیاهان مطالعات عمومی داشته باشید.
برای کاشت گوجه فرنگی باید شرایط آب و هوایی منطقه ی زندگی خود را به خوبی بدانید. تقویم را بررسی کنید و زمانی را که دیگر برف و یخبندان در منطقه ی شما وجود ندارد را مشخص کنید. زمان کاشت بذر های گوجه فرنگی کاملاً به شرایط آب و هوایی بستگی دارد و تاریخ دقیقی را نمی توان برای آن ذکر کرد. برای جلوگیری از خراب شدن بذر ها تا اتمام یخبندان هیچ بذری را در خاک قرار ندهید.
لازم است که شما خاک مورد استفاده را غنی سازی کنید. از انواع کود های ترگانیک و کمپوست های طبیعی برای این کار می توانید استفاده کنید. هم چنین در مورد بیماری های گیاه گوجه فرنگی در منطقه خودتان تحقیق کنید زیرا در مناطق مختلف بیماری های متفاوتی ممکن است وجود داشته باشند.
گیاه گوجه فرنگی برای رشد به نور مستقیم خورشد (و نه سایه) احتیاج دارد. برخی از گونه های گوجه فرنگی این قابلیت را دارند که در گلدان کاشته شوند. پس در صورتی که در فضای زندگی خود نور مستقیم خورشید را داشته باشد می توانید پرورش گوجه فرنگی را نیز امتحان کنید.
گوجه فرنگی را در کنار گیاهان دیگری که مواد مغذی خاک را استفاده می کنند نکارید زیرا گوجه فرنگی یکی از گیاهانی است که نیاز زیادی به مواد مغذی خاک دارد.
گوجه فرنگی به دو شکل بوته ای و تاکی وجود دارد. گوجه فرنگی بوته ای فشرده تر است و در یک دوره فصلی تنها یکبار میوه می دهد و پس از رسیدن به دوران بلوغ خود از بین می رود. نوع تاکی رشد می کند و تا زمانی که در اثر یخبندان از بین برود میوه می دهد و چون رشد آن ادامه دار است، قد بلند تری نسبت به نوع بوته ای دارد. نوع تاکی نیاز مند داربست است. البته هر دو نوع گوجه فرنگی نیاز به داربست دارند تا از خاک فاصله بگیرند و دچار بیماری هایی نشوند که از خاک به گیاه منتقل می شود.
نشاء
اگر تا به حال پرورش گوجه فرنگی را تجربه نکرده اید بهتر است در یک یا دو سال اول روش نشاء را برای پرورش انتخاب کنید. یعنی گیاه گوجه فرنگی را در سن چند هفتگی به صورت آماده خریداری کنید و از کاشت بذر شروع نکنید.
نکاتی که باید در مورد پرورش گوجه فرنگی به روش نشاء بدانید عبارتند از:
نشاء هایی را تهیه کنید که برای پرورش آن ها از کود شیمیایی استفاده نشده باشد و به اصطلاح ارگانیک باشند.
برای کاشت نشاء برگ های انتهایی را جدا کنید تا بتوانید ساقه ی نشاء را در عمق خوبی در خاک بکارید. اینکار باعث می شود آن بخش از ساقه که در خاک قرار گرفته است نیز ریشه بدهد و باعث تقویت گیاه شود.
فاصله ی مناسب بین گیاهان را رعایت کنید و آن ها را به فاصله ی حدود یک متر از یکدیگر و فاسه ی یک متر و بیست سانتی متر بین ردیف ها بکارید تا در صورت ابتلا به بیماری ها راحت تر بتوانید آن را کنترل کرده و ضمناً بین بوته ها راحت تر حرکت کنید.
هر سه هفته یکبار به گیاهان کوددهی کنید.
توجه داشته باشید همزمان با رشد گیاه باید سعی کنید با کمک داربست برگ ها و میوه های گوجه فرنگی از خاک فاصله داشته باشند.
پروش پرورش گوجه فرنگی از بذر
برای کاشت بذر ها باید زمان دقیق در نظر بگیرید. زیرا، بذر ها باید در فضای داخلی جوانه بزنند و به نشاء تبدیل شوند. به همین دلیل اگر زود آن ها را بکارید به دلیل سرما ممکن است بیش از زمان مورد نیاز نشاء ها را در فضای بسته نگه دارید و به آن ها آسیب برسد و اگر آن ها را دیر بکارید فصل مناسب رشد گوجه فرنگی را از دست خواهید داد.
زمان مناسب برای کاشت بذرهای گوجه فرنگی حدود 6 تا 8 هفته قبل از آخرین تاریخ یخبندان در منطقه ی زندگی شماست. ما از هر ظرف تمیزی به عنوان ظرف نشاء می توانید استفاده کنید و حتماً لازم نیست که ظرف مخصوص کاشت نشاء خریداری کنید. مثلا از ظرف های یکبار مصرف ماست و پنیر می توانید استفاده ی مفید انجام دهید. فقط لازم است از زهکشی و سوراخ ته ظرف لازم برای کاشت گیاهان اطمینان داشته باشد.
در هر ظرف در عمق 1.5 تا 2 سانتی متری دو عدد بذر را بکارید. به آرامی ان را آب بدهید و با پلاستیکی روی خاک را پوشانده و روی یخچال خود قرار دهید. در تمام این مرحله وجود نور ضروری نیست. در حدود 6 تا 8 روز بعد شما باید نشانه هایی از جوانه ی گوجه فرنگی را مشاهده کنید. در این زمان پلاستیک را از روی ظرف ها برداشته و ان رادر مقابل نور مصنوعی یا پر نور ترین پنجره ی خانه ی خود قرار دهید. اگر از نور لامپ برای رشد جوانه ها استفاده می کنید باید آن را در فاصله ی 5 سانتیمتری نوک نشاء قرار دهید و همراه با بلند شدن قد نشاء لامپ را نیز بالا تر ببرید تا این فاصله حفظ شود. اینکار باعث می شود نشاء ها انرژی خود را صرف تقویت خود بکنند نه تلاش برای قد کشیدن و جستجوی نور.
اگر دو جوانه در کنار هم درظرف رشد کردند. آن جوانه ای را که ضعیف تر به نظر می رسد بیرون بکشید تا جوانه ی دیگر قوی تر رشد کند. همزمان با رشد نشاء ها ممکن است لازم باشد ظرف ان ها را در خانه عوض کنید و بزرگ تر کنید. افزودن کود طبیعی در این مرحله یکبار می تواند مفید باشد.
به نشاء ها بیش از اندازه آب ندهید زیرا خطر ایجاد بیماری ها را افزایش می دهد. برای تقویت و آماده سازی گیاهان برای محیط بیرون می توانید از پنکه ی نوسانی استفاده کنید تا به شرایط باد طبیعی عادت کنند. پس از گذشت زمان 6 تا 8 هفته و وقتی که مطمئن شدید دمای محیط به یخبندان نمی رسد. نشاء ها را روزی دو ساعت در محیط بیرون قرار دهید تا به فضای جدیدشان عادت کنند و شب ها دوباره به داخل برگردانید.
زمان کاشت نشاء ها در فضای باز
زمانی که دمای شبانه به کمتر از 12 درجه سانتی گراد نرسد وقتی است که می توانید نشاء ها را در باغچه بکارید و مواردی که در مورد نشاء ها در قبل توضیح داده شد را رعایت کنید.