با بیماری تب کریمه کنگو آشنا شوید

تب کریمه کنگو (CCHF) چیست ؟

ویروس تب کریمه کنگو سبب خونریزی شدید می شود. این ویروس در درجه اول از دام و کنه ی ناقل به انسان انتقال پیدا میکند. انتقال از انسان به انسان نیز در صورت تماس نزدیک با خون و سایر مایعات بدن فرد آلوده امکان پذیر است. تب کریمه کنگو بیشتر در آفریقا، جزیره بالکان، خاور میانه و آسیا دیده می شود. هیچ گونه واکسنی برای این بیماری تا کنون ساخته نشده است و در 10 تا 40% موارد کشندگی دارد.

تب کریمه کنگو در کنه و دام رواج دارد

میزبان ویروس این بیماری طیف گسترده ای از حیوانات وحشی و اهلی مثل گاو، گوسفند و بز هستند. بسیاری از پرندگان نسبت به ویروس آن مقاوم اند اما در مورد شتر مرغ موارد عفونت زیادی گزارش شده است.
حیوانات از طریق گزش کنه های آلوده به این ویروس مبتلا می شوند. در واقع کنه ها ناقل اصلی این بیماری هستند و کنه ی سالم هم با گزیدن حیوان ناقل آلوده می شود و ویروس را تکثیر می کنند.

ویروس تب کنگو چگونه منتقل می شود

افراد درگیر در صنعت دام، کارگران کشاورزی، کارگران کشتارگاه و دامپزشکان از جمله افراد در معرض خطر تب کریمه کنگو هستند. گزش انسان توسط کنه آلوده یا تماس با خون یا بافت حیوان آلوده بلافاصله پس از کشتار از عوامل انتقال ویروس این بیماری هستند. له کردن کنه ی آلوده روی پوست نیز به علت ایجاد تماس با خون آلوده یکی از راه های انتقال بیماری محسوب می شود.

علائم و نشانه های بیماری تب کنگو

شروع ناگهانی علائم با تب، درد عضلانی، سرگیجه، درد گردن، کمر درد، سر درد، درد چشم، حساسیت به نور و احتمالاً تهوع، استفراغ، اسهال، درد شکم، گلو درد و نوسانات خلقی شدید همراه است. خواب آلودگی، افسردگی، سستی و بزرگ شدن کبد نیز از علائم قابل تشخیص اند.

دیگر علائم بالینی عبارتند از ضربان سریع قلب، بزرگ شدن غدد لنفاوی، خونریزی های زیر پوستی و دهان و گلو. در برخی از موارد وخیم نارسایی سریع کلیه ها، کبد و ریه اتفاق می افتد و منجر به مرگ می شود. میزان مرگ و میر در اثر این بیماری حدود 30% است. مرگ معمولاً در هفته دوم بیماری رخ می دهد. در بیمارانی که احتمال بهبودی وجود دارد طی 9 یا 10 روز پس از شروع علائم بهبودی حاصل می شود.

طول دوره بیماری تب کنگور چه مدت است

طول دوره ی کمون بیماری بستگی به نوع انتقال ویروس دارد. دوره کمون عفونت منتقل شده از طریق کنه معمولاً یک تا سه روز و حداکثر 9 روز طول می کشد و دوره کمون ابتلا از طریق خون یا تماس با بافت آلوده معمولاً پنج تا شش روز و تا حد اکثر سیزده روز طول می کشد.

روش تشخیص بیماری تب کنگو

در چند روز اول بیماری، تشخیص بیماری با RNA در خون و یا نمونه ی بافت امکان پذیر است.در این دوران انجام آزمایش  خون به شدت خطرناک است و باید حتماً در شرایط ایمنی 100% باشد.

بیماری تب کنگو چگونه درمان میشود

بهترین روش مراقبت های عمومی بیماری هستند که به کاهش علایم بسیار کمک میکند. ریباویرین داروی ضد ویروسی برای درمان عفونت تب کریمه کنگو در هر دو نوع خوراکی و تزریقی نتایج اثر بخشی داشته است.هیچ واکسنی برای پیشگیری از بیماری برای حیوانات و انسان نیز وجود ندارد.

پیشگیری و کنترل بیماری تب کنگو

کنه های نژاد هیالوما ناقل اصلی تب کریمه کنگو هستند. کنترل و پیشگیری بیماری درحیوانات بسیار دشوار است. شیوع بیماری در حیوانات اهلی مشهود نیست و چرخه انتقال از کنه به حیوان و از حیوان به کنه ادامه دارد. از آنجا که تعداد کنه ها بسیار زیاد است یکی از راه های عاقلانه برای پیشگیری از این بیماری استفاده از آفت کش ها برای از بین بردن کنه هاست.

طی شیوع تب کنگو در کشتارگاه شترمرغی در آفریقای جنوبی، شتر مرغ ها به مدت 14 روز در ایستگاه های قرنطینه بدونه کنه در کشتار گاه ها نگهداری شدند. به این صورت خطر انتقال بیماری به انسان به شدت کاهش یافت.

توصیه های بهداشتی برای پیشگیری از تب کنگو

برای جلوگیری از انتقال تب کنگو از طریق کنه به انسان، پوشیدن لباس های آستین دار و شلوار بلند، استفاده از مواد دافع کنه و آفت کش ها ضروری است.
در هنگام تماس با خون یا بافت گوشت و احشام حیوانات چه در خانه و چه در کشتارگاه حتما باید از دستکش استفاده شود. دو هفته قبل از کشتار حیوانات در قرنطینه ی بدون کنه قرار بگیرند. از تماس فیزیکی با فرد مبتلا اجتناب شود. پرستاران و پزشکان برای درمان بیمار حتما از دستکش محافظ استفاده کنند. دست ها پس از مراقبت یا بازدید بیماران مرتب شسته شود.

تا جای ممکن از ذبح دام زنده در محیط غیر کشتارگاه خوددداری شود و گوشت مصرفی از مکان های مطمئن و مجوز دار تهیه شود. دقت شود که حیوانات ناقل ویروس هیچگونه علائمی ندارند و از ظاهر آن ها نمی توان وجود تب کریمه کنگو را تشخیص داد.
گوشت تازه خام یا نیم پز به هیچ عنوان مصرف نشود. گوشت پس از نگهداری 24 ساعته در یخچال مصرف شود و سعی کنید حتماً به طور کامل پخته باشد.